نیمه نخست سال ۲۰۲۵ را میتوان یکی از دورههای طلایی صنعت گردشگری در دههی اخیر دانست. پس از سالها نوسان ناشی از بحرانهای اقتصادی و همهگیری کرونا، جهان در سال جاری شاهد احیای کامل گردشگری بینالمللی بوده است. آمارها و گزارشهای مختلف از سازمانهای جهانی نشان میدهد که سفرهای خارجی نهتنها به سطح پیش از همهگیری بازگشتهاند، بلکه در بسیاری از مناطق از آن هم فراتر رفتهاند. در این نوشتار به بررسی ابعاد مختلف این رشد، عوامل مؤثر، چالشها و چشمانداز آینده خواهیم پرداخت.
در ششماههی نخست سال ۲۰۲۵، بیش از ۶۰۰ میلیون نفر در سراسر جهان به سفرهای بینالمللی رفتهاند. این رقم نشاندهندهی رشد حدود ۵ تا ۶ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل است. برای نخستین بار پس از سال ۲۰۱۹، تعداد سفرهای خارجی از مرزهای پیش از همهگیری فراتر رفته و صنعت گردشگری توانسته بار دیگر نقش پررنگ خود را در اقتصاد جهانی بازیابد.بخش بزرگی از این رشد ناشی از بازگشت اعتماد عمومی به سفرهای بینالمللی است. مسافران حالا احساس امنیت بیشتری دارند، کشورها قوانین ورود سادهتر و دیجیتالیتری وضع کردهاند، و زیرساختهای حملونقل و اقامت به سرعت با افزایش تقاضا هماهنگ شدهاند. از سوی دیگر، افزایش درآمد سرانه در برخی کشورها، کاهش محدودیتهای مرزی، و رشد سفرهای ترکیبی و ماجراجویانه نیز به این روند شتاب بخشیدهاند.

اروپا همچنان محبوبترین مقصد گردشگران بینالمللی است. این قاره در نیمه نخست ۲۰۲۵ حدود ۲۵۰ میلیون بازدیدکننده خارجی داشته است. افزایش پروازهای بینالمللی، برگزاری رویدادهای فرهنگی، و تقویت گردشگری پایدار، از دلایل این رشد بوده است. کشورهایی مانند اسپانیا، ایتالیا، فرانسه، ترکیه و یونان در صدر فهرست مقصدهای پرطرفدار قرار دارند.
آسیا و اقیانوسیه در سال ۲۰۲۵ رشد چشمگیری را تجربه کردند. بازگشایی کامل کشورهای شرق آسیا، از جمله ژاپن، چین، کره جنوبی و تایوان، موج جدیدی از سفرهای منطقهای و بینالمللی را به همراه داشت. بسیاری از گردشگران اروپایی و آمریکایی نیز پس از چند سال وقفه، دوباره به مقاصد آسیایی بازگشتند.کشورهایی مانند تایلند، اندونزی و ویتنام با تمرکز بر گردشگری پایدار، توانستهاند جایگاه خود را بهعنوان مقصدهای محبوب جهانی تقویت کنند. در همین حال، افزایش پروازهای بینالمللی و استفاده از فناوریهای هوشمند در صدور ویزا، روند ورود گردشگران را سرعت بخشیده است.

در منطقه خاورمیانه، کشورهایی مانند امارات، قطر، عربستان سعودی و عمان به رشد بیسابقهای در ورود گردشگران دست یافتهاند. برگزاری رویدادهای ورزشی و فرهنگی بینالمللی، توسعهی زیرساختهای مدرن و برنامهریزی بلندمدت در قالب چشماندازهای ملی، این منطقه را به یکی از بازیگران مهم گردشگری جهانی تبدیل کرده است.آفریقا نیز در نیمه نخست سال ۲۰۲۵ عملکرد درخشانی داشته است. کشورهایی چون مصر، مراکش، کنیا و تانزانیا با معرفی مقاصد طبیعی و فرهنگی جدید، توانستهاند گردشگران بیشتری جذب کنند. این قاره حالا نهتنها مقصد گردشگران اروپایی، بلکه مورد توجه مسافران آسیایی نیز قرار گرفته است.
در قاره آمریکا، روندها کمی متفاوت است. آمریکای لاتین با رشد قابلتوجهی مواجه بوده، بهویژه کشورهایی چون برزیل، پرو و مکزیک که گردشگری فرهنگی و ماجراجویانه را محور توسعه خود قرار دادهاند. اما ایالات متحده، بهدلیل افزایش هزینه سفر و برخی مسائل سیاسی، رشد کندتری را نسبت به دیگر مناطق تجربه کرده است.با این حال، شهرهایی مانند نیویورک، لسآنجلس و میامی همچنان جزو پرطرفدارترین مقاصد جهان هستند و بخش قابلتوجهی از درآمد گردشگری جهانی را به خود اختصاص میدهند.
رشد صنعت گردشگری در نیمه نخست سال ۲۰۲۵ حاصل ترکیب چندین عامل کلیدی است:
افزایش قیمت بلیطهای هواپیما، اقامت و خدمات محلی در برخی کشورها باعث شده بخشی از گردشگران بهدنبال مقصدهای ارزانتر باشند. تورم جهانی همچنان یکی از تهدیدهای اصلی رشد پایدار گردشگری است.
افزایش حجم سفرها در برخی مقصدهای محبوب موجب نگرانیهای زیستمحیطی شده است. پدیدهی «بیشگردشگری» (Overtourism) در شهرهایی مانند ونیز و بارسلونا دوباره در حال بروز است. برای مقابله با این مسئله، کشورها در حال اعمال سیاستهای جدیدی چون محدودیت تعداد بازدیدکنندگان و مالیات گردشگری هستند.
در حالی که برخی کشورها با رشد چشمگیر مواجهاند، برخی دیگر هنوز نتوانستهاند سهمی از این رونق داشته باشند. نبود زیرساخت کافی، ضعف بازاریابی و مشکلات اقتصادی داخلی از دلایل اصلی این نابرابری هستند.

نیمه نخست سال ۲۰۲۵ را میتوان نقطه عطفی در مسیر بازگشت و رشد صنعت گردشگری جهانی دانست. سفرهای بینالمللی در این دوره نهتنها به سطح قبل از همهگیری بازگشتند بلکه از آن پیشی گرفتند. اروپا، آسیا و خاورمیانه پیشتاز این رشد بودهاند و الگوهای جدیدی مانند تورهای چند مقصدی، سفرهای هوشمند و گردشگری پایدار در حال تغییر چهرهی این صنعت هستند.